Monotrynitarna tajemnica Boga

Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz

Nawet, jeśli przyjmiemy to ze zdumieniem, to najważniejszym pytaniem dla ludzkiej egzystencji wydaje się być to: Czy Bóg istnieje? Odpowiedź bowiem na nie to nie tylko sprawa rozumu, lecz także woli i ludzkiego serca. Celem jaki stawia sobie ta publikacja, jest podążenie tropem filozofii średniowiecznej i zaproponowanie prazasady, z której w wyniku logicznego rozumowania, poszukamy odpowiedzi na wspomniane pytanie, próbując na miarę naszych możliwości, opisać istotę i przymioty Boga. Polecamy Państwu to oryginalne opracowanie z pogranicza nauki i teologii, zwłaszcza zaś Czytelnikom i studentom zainteresowanym promowanym ostatnio w kręgach uniwersyteckich tzw. "pytaniom granicznym". Autor, to uznany profesor zwyczajny na Wydziale Fizyki UAM w Poznaniu, kierownik Zakładu Fizyki Kwantowej oraz dr h.c. Uniwersytetu im. I. Kanta w Królewcu. W latach 1993–2003 pięciokrotnie uczestniczył w interdyscyplinarnych seminariach: "Nauka – Religia – Dzieje" z udziałem papieża Jana Pawła II. W prezentowanej książce podejmuje fundamentalne dla ludzkiej egzystencji pytanie: Czy Bóg istnieje? Jaka jest Jego natura? Jakie są Jego przymioty? Pytania te, ściśle związane z pytaniem o sens ludzkiego życia, zrodziły, bez żadnej przesady, cywilizację zachodnią. Profesor przypomina, że w średniowiecznej filozofii zachodu pytanie o istotę Boga sprowadzało się do wykrycia prazasady, z której dałoby się logicznie wyprowadzić wszystkie atrybuty Boga. W nawiązaniu do tej klasycznej metody proponuje nową prazasadę, która sprostałaby wymaganiom współczesnej nauki. Jego zdaniem: "Jednotroisty Bóg jest trójjedyną wszechwiedzą". Autor w pełni uwzględnia Magisterium Kościoła Katolickiego, które uczy, że tajemnica Trójcy Świętej jest tajemnicą niezgłębioną i ludzkie ograniczone poznanie skazane jest na ogromne uproszczenia. Dlatego to, co w tej sytuacji można uczynić, sprowadza się tylko do znalezienia optymalnego schematu pojęciowego dającego poczucie, że coś rozumiemy z niezgłębionej tajemnicy wewnętrznego życia Boga i że trójjedyność Boga nie jest ontologicznym absurdem. Znaczenie tego zamierzenia rośnie, gdy uwzględni się, że przesadny agnostycyzm w tej materii jest oznaką błędnego dążenia do oddzielenia Boga od świata, będąc oczywistą tendencją niechrześcijańską.

Profesor chciałby swoim opracowaniem dać pozytywną odpowiedź na postulat Jana Pawła II wyrażony w encyklice "Fides et ratio". Wydaje się też, że poruszając się "na pograniczu" nauk stara się zaproponować drogę jasną, spójną i logiczną, opierając się na prawdzie i rzetelnym warsztacie naukowym. Całość opracowania mieści się w pięciu rozdziałach: Rozdział 1. zawiera krótki opis znaczenia takich podstawowych pojęć, jak: istnienie, wiedza i wszechwiedza. W rozdziale 2. zwięźle opisano właściwości wszechwiedzy, którą utożsamiono z Bogiem. Rozdział 3. poświęcono wykazaniu, że wszechwiedza jest trójjedyną miłością. W rozdziale 4. przedstawiono metafizykę wynikającą z istnienia wszechwiedzy, którą nazwano metafizyką monotrynitarną. Końcowy rozdział 5. poświęcony jest wzajemnej relacji pomiędzy teologią trynitarną a zaproponowaną tu metafizyką monotrynitarną. Dla ułatwienia lektury szerszemu gronu czytelników Autor opracował słowniczek terminów specjalistycznych z dziedziny filozofii, teologii i nauk ścisłych, a także dołączył bibliografię uwzględniającą ważniejsze dzieła cytowane. Z myślą o czytelnikach zagranicznych w książce znajduje się także streszczenie w języku angielskim: „Monotrinitary Mystery of God – Summary”. Książka posiada „Nihil obstat” oraz IMPRIMATUR Kurii Metropolitalnej w Poznaniu.